واکاوی زمانی بارش سالانه شهر شیراز با استفاده از تحلیل سری های زمانی

بارندگی یکی از عوامل مهم هواشناسی است که مقدار آن به نحو چشمگیری در نقاط مختلف کره زمین تغییر می‌یابد. یکی از روش‌هایی که به کمک آن می توان سیر تحولات بارندگی را درگذشته و حال بررسی نمود، آنالیز روند سری‌های زمانی در مقیاس‌های مختلف زمانی است. در این تحقیق از متوسط بارش سالانه شهر شیراز برای مدل‌سازی و پیش‌بینی با استفاده از تکنیک تحلیل سری‌های زمانی استفاده‌شده است. برای این منظور از ایستگاه سینوپتیک شیراز با طول دوره آماری 60 ساله (2010-1951) استفاده گردیده است. نتایج نشان داد، در تکنیک تحلیل طیفی چرخه‌های 5/2 ساله، 5 ساله، 10، 12 و20 ساله بر بارش سالانه حاکم بوده و همساز سوم با دوره بازگشت 20 ساله به‌عنوان چرخه غالب با واریانس (حدود 12 درصد) در طیف بارش شناسایی گردید. در نهایت برای آگاهی و اطمینان از جهت رفتار گذشته و پیش‌بینی مقدار بارش سالانه تا سال‌های آینده مدل‌سازی ARIMA برای سری زمانی مورد بحث در دستور کار این پژوهش قرارگرفت، که با آزمون‌ و خطا در خانواده الگوهای ARIMA، یک الگوی نهایی به نام CON M4(0,1,1) به‌عنوان الگویی برتر ازنظر معیارهای آماری مناسب انتخاب شد. این الگو نیز برای هر سال میزان 44/1 میلی‌متر کاهش بارش را تا سال 2020 پیش‌بینی نموده است. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش (رفتار کاهشی بارش سالانه) و با امکان موضوع تغییر اقلیم که امروزه از اصلی‌ترین چالش‌های بشر می‌باشد، برنامه‌ریزی‌های جامع مدیریت منابع بالقوه آب در کشور (استان فارس و شهر شیراز) ضرورتی اساسی به نظر می‌رسد.